U-Space: de basics
In de nabije toekomst is er een rol voor onbemande luchtvaartuigen weggelegd in het vervoer van goederen en personen door de lucht. Om dit mogelijk te maken komt er één gedeeld luchtruim voor bemand en onbemand luchtverkeer: U-Space.
Wat betekent U-Space?
Met U-Space worden aangeduid:
- geografische zones, die beperkt zijn in plaats en tijd
- zones die beperkt zijn tot UAS-activiteiten die voldoen aan een specifieke reeks voorwaarden of specifieke vergunningen
- uitsluitingszones waar UAS-activiteiten verboden zijn (vliegverbodzones)
Gedeeld = gescheiden
De reden dat we al snel over no-fly zones spreken bij U-Space is dat het luchtruim gedeeld moet kunnen worden door bemande en onbemande luchtvaartuigen. Hieronder een voorbeeld van waarom dit nodig is:
Voorlopig wordt U-Space gezien als Very Low Level (VLL). Dit betekent dat het onder de 500 voet AGL blijft (ca. 150 meter). Bemand en onbemand luchtverkeer moeten in de lucht van elkaar gescheiden worden om bijna-botsingen en ongelukken te voorkomen.
Wat is de wettelijke basis van U-Space?
In de EU-wetgeving wordt de vliegveiligheid geborgd door een drietal verordeningen:
Verordening EU 2021/664
Hierin staan de wettelijke kaders voor U-Space om drone operaties in de specifieke en gecertificeerde categorie mogelijk te maken.
Verordening EU 2021/665
Binnen gecontroleerd luchtruim (klasse C, D) in U-Space is het mogelijk om bepaalde zones á la minute af te sluiten of aan te passen. Dit wordt dynamische herconfiguratie genoemd. Met het doel om bemande en onbemande verkeer te scheiden van elkaar. Bemand verkeer heeft daarbij voorrang op onbemand.
Verordening EU 2021/666
Maar ook bemand verkeer zal zich moeten aanpassen aan U-Space. Dit zal gebeuren middels e-conspicuity: het eigen toestel elektronisch zichtbaar maken in het luchtruim, wat vereist wordt in ongecontroleerd luchtruim (klasse F, G) van U-Space.
Hoe wordt U-Space gefaciliteerd?
De kern van U-Space bestaat uit Common Information Service (CIS). Deze 'datadienst' moet ervoor zorgen dat alle dienstverleners en gebruikers op een gestandaardiseerde manier informatie met elkaar wisselen. Informatie wordt aangeleverd door onder andere bestaande luchtverkeersleidingorganisaties, die ook wel ANSP's worden genoemd: Air Navigation Service Providers.
Wat zijn de vereisten voor U-Space?
U-Space steunt op vier essentiële basisprincipes: netwerkidentificatie, geobewustzijn, luchtverkeersinformatie en vluchtautorisatie. Deze worden aangevuld met lokale weersinformatie en controle op luchtverkeer (of zij zich aan ATC clearance houden).
Wat betekent U-Space voor drone operators?
Als dronebedrijf met autorisatie voor de specifieke categorie mag je straks in U-Space vliegen. Hiervoor moet je je aanmelden bij een U-Space Service Provider (USSP), die toegang tot de CIS heeft. Registratie zal op service level agreement worden vastgelegd. Voor elke operatie dien je een vluchtplan in bij de USSP, die kijkt of de vlucht conflicten oplevert met andere operaties en de actuele situatie in het luchtruim. De USSP volgt alle vluchten real-time op afstand. De drone operator blijft verantwoordelijk voor de eigen operatie.
Implementatie: vraagstukken
Om belangenverstrengeling te voorkomen mag een USSP geen CIS-diensten aanbieden en andersom. EASA overlegt met alle lidstaten hoe het U-Space luchtruim ingericht kan worden. Lidstaten hebben vrijheid om details zelf in te vullen. Daarom bestaan er zorgen over de uiteindelijke uniformiteit van U-Space en in hoeverre een gelijkspeelveld voor dronebedrijven kan worden bereikt. Tot slot zijn de kosten, die een USSP zal gaan rekenen richting drone operators, nog onduidelijk.
Blijf op de hoogte!
Heeft u al uw STS theoriecertificaat of volledige basisopleiding afgerond? Dan kunnen wij u 365 dagen per jaar op de hoogte houden van wijzigingen in regels en de laatste ontwikkelingen. Bekijk onze Recurrent training en mis geen nieuwe kennis meer.